Vanaf 1 juli: brandmelder verplicht in elk huis

Per 1 juli 2022 is het verplicht om ook bestaande woningen te voorzien van rookmelders. Wat houdt deze nieuwe wet- en regelgeving in de praktijk in? Aan welke eisen moeten rookmelders voldoen? In welke ruimtes moeten ze straks worden geplaatst? En hoe zit het met VvE’s en verhuurde woningen? In onderstaande blog een antwoord op deze vragen.

In nieuwbouwhuizen en renovatieprojecten zijn rookmelders al verplicht sinds 2003. Er werd door Brandweer Nederland al jaren gelobbyd voor uitbreiding van deze verplichting naar bestaande woningen. Met ingang van 1 juli heeft het kabinet het Bouwbesluit gewijzigd en is het verplicht om ook in bestaande huizen rookmelders op te hangen.

Elke ruimte waar een vlucht- op verkeersroute naar de uitgang doorheen loopt, moet voorzien zijn van een rookmelder. Het is echter anders als de vluchtroute door meerdere ruimtes voert. Denk bijvoorbeeld aan een appartement waar de bewoners vanuit hun slaapkamer via de woonkamer de gang bereiken. Dan moet er in zowel de woonkamer als ook in de gang een rookmelder komen. Let op: als de zolder in een woning in open verbinding staat met het trappenhuis, moet ook de zolder worden voorzien van een rookmelder.

Welke melder is nu het beste?
Zoekt u online op de term 'rookmelder' dan krijgt u een eindeloos aanbod van verschillende modellen. Weet in ieder geval dat een rookmelder geen alarm geeft bij koolmonoxide en een koolmonoxidemelder detecteert geen rook. Kies voor veiligheid en optimale bescherming tegen dergelijk onheil en plaats zowel een rookmelder als een koolmonoxidemelder op iedere verdieping in huis. Kijk bovendien goed naar de levensduur van de rookmelder. Sommige melders gaan maar kort mee, terwijl bij andere rookmelders maar eens in de 10 jaar hoeven worden vervangen.

Tegenwoordig bestaan er ook zogeheten 'slimme' rookmelders. Die geven niet alleen een signaal bij brand, maar zorgen bijvoorbeeld ook dat de bewoners worden gebeld of een bericht krijgen op hun smartphone of tablet. Ze krijgen dan meteen te zien op welke locatie het probleem zich voordoet. Slimme melders kunnen ook zo worden ingesteld dat de mantelzorger of de buurvrouw een berichtje krijgt. Een andere optie is om de rookmelders niet alleen intern te koppelen, maar ook aan de melders in andere huizen en straten in de buurt. Zo kunnen buurtgenoten ingrijpen als bewoners niet thuis zijn bij een brandmelding. Dit is dus nóg veiliger, aangezien de normale rookmelder enkel een geluidssignaal geeft dat u hoort wanneer u zich in de woning bevindt.

Zorgplicht verhuurder en VvE's 
Eigenaren van bestaande woningen zijn zelf verantwoordelijk voor het plaatsen van rookmelders die voldoen aan de eisen. Ook het onderhoud (zorgen dat de melders stofvrij blijven, op tijd de batterijen vervangen en de melders regelmatig testen) is hun verantwoordelijkheid. Bij woningen die worden verkocht, zal bij de bouwkundige keuring blijken of er voldoende rookmelders aanwezig zijn die op de juiste plaats hangen.

Verhuurders zullen er voor moeten zorgen dat de huurwoning voldoet aan de bouw- en veiligheidsregels. In de praktijk zal het er vaak op neerkomen dat de verhuurder de huurder attendeert op de verplichting een of meerdere rookmelders op te hangen. De huurder kiest vervolgens het type en koopt, plaatst en onderhoudt ze. De aanschafkosten zijn voor de verhuurder, die daarna ook moet checken of de melders daadwerkelijk zijn geplaatst. In VvE’s moeten alle individuele eigenaren in hun eigen woning (een) rookmelder(s) ophangen. Die verplichting is er dus niet voor de gemeenschappelijke ruimtes en gangen!

Bewustwording
De wetswijziging is een stap voorwaarts, maar volgens deskundigen is er meer nodig voor brandveiligheid. Uit onderzoek van Brandweer Nederland blijkt dat opgehangen rookmelders lang niet altijd ook echt wérken. Het komt regelmatig voor dat mensen melders op de verkeerde plek hangen of dat nooit wordt gecontroleerd of de batterijen nog werken. Dit vraagt om bewustwording bij huiseigenaren en huurders over de risico’s en gevaren van brand en het belang van juiste plaatsing en onderhoud van rookmelders.

Daarnaast zou het voor risicogroepen zoals ouderen en kwetsbare mensen wenselijk zijn als er aanvullende maatregelen gaan gelden. Zo zou het enorm helpen als het wordt toegestaan om liften te gebruiken als vluchtweg; deze moeten dan brandwerend worden gemaakt en voorzien zijn van een voorportaal. Ook deugdelijke elektrische installaties, een veilig rookgasafvoerkanaal van de CV-ketel en goede bouwkundige afscheidingen van de woningen van de buren – zodat een brand niet doorslaat – zijn essentieel. Bij de controle van deze laatste zaken kunnen en zullen onze makelaars zeker een rol spelen.